آیا روند کاهشی قیمت خودرو ادامه خواهد داشت؟
یک هفته‌ای است که شاهد اعطای مجوز به افزایش قیمت محصولات تولیدی خودروسازان در داخل هستیم که در کنار کاهش محدودیت واردات خودرو، روند تعیین قیمت در بازار را متفاوت‌تر از قبل کرده است.
سرعت پرس– بازار خودرو در چند سال اخیر، تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون تشدید تحریم‌ها، محدودیت ارزی و افزایش تقاضا آنچنان ملتهب بوده که هر از گاهی مسئولین وقت را وادار به چاره‌اندیشی مقطعی برای حل مشکل کرده است. زمانی از طریق قرعه کشی، در یک زمان عرضه خودرو در بورس کالا و زمانی هم عرضه در سامانه‌های مختلف فروش که البته هنوز هم ادامه دارد. تقریبا با هر اتفاقی از رویدادهای سیاسی گرفته تا تصمیم‌های اقتصادی قیمت خودرو در بازار آزاد تغییر می‌کند و این نشان دهنده این نکته است که بازار خودرو در ایران دائما تحت تاثیر پارامتر‌های گوناگونی در حال تغییر است.
متغیر بودن نرخ ارز، آفت اصلی تولید و تعیین قیمت
آنچه مسلم است تغییر نرخ ارز و ثابت نماندن آن تحت تاثیر رویدادهای سیاسی و اقتصادی، بزرگترین دلیل متغیر بودن قیمت خودرو در این چند سال بوده است. عاملی بسیار مهم و تاثیر گذار در قیمت تمام شده خودروهای تولیدی که با اصرار دولت بر سر ثابت ماندن قیمت کارخانه، ضمن کاهش تولید و افزایش تقاضا، موجب ضرر هنگفت خودروسازان شده است. نکته‌ای بسیار مهم که پرداختن به آن مجالی بسیار بیشتر از این چند خط را می‌طلبد. اما حالا چند روزی است که شاهد اعطای مجوز افزایش قیمت محصولات تولیدی خودروسازان در داخل هستیم که در کنار کاهش محدودیت واردات خودرو، روند تعیین قیمت در بازار را متفاوت‌تر از قبل کرده است. تصمیمی از سوی نهادهای تصمیم‌کینده که واکنش‌های متفاوتی را از سوی مردم و فعالان بازار خودرو در پی داشته است. در این میان برخی بر این باورند که افزایش قیمت کارخانه‌ای موجب افزایش قیمت‌ها در بازار خواهد شد. بررسی‌های میدانی صورت گرفته در بازار نیز حاکی از آن است که قیمت‌ها چند ده میلیونی افزایش یافته اما به نظر می‌رسد که این روند کند شده و قیمت‌ها مجددا به نرخ‌های قبلی برگردد. این پیش بینی البته در صورتی محقق خواهد شد که نرخ ارز فراتر از قیمت فعلی نرفته و ثابت بماند.
نزدیک شدن قیمت کارخانه و بازار
بررسی بازار در یک هفته اخیر نشان دهنده این موضوع است که قیمت خودرو در بازار تاحدودی افزایش یافته اما به نظر می‌رسد که با تثبیت بازار، قیمت‌ها مجددا به روال قبل بازگشت داشته و در روزهای آتی مجدداً شاهد کاهش بهای اعلامی در بازار باشیم. روندی که خود می‌تواند تابع عوامل مختلفی همچون کاهش محدودیت‌ها در واردات و افزایش تنوع در بازار بوده باشد. درواقع محصولات خودروساز داخلی با نزدیک شدن قیمت کارخانه به قیمت بازار در رقابت با خودروهای وارداتی تا یک سقفی می‌تواند بالا برود و برای آن کششی بیشتر از این وجود خواهد داشت. البته باز هم تاکید می کنیم که این روند درصورتی پیش خواهد رفت که نرخ ارز ثابت مانده و ثبت سفارش تولیدکننده‌ها و واردکننده‌ها برای قطعات و خودرو نیز برپایه نرخ ثابت ارز باشد. در این صورت تقاضای بازار آزاد براساس نیاز خریدار شکل خواهد گرفت و جذابیتی برای افزایش قیمت‌ها از سوی دلالان وجود نخواهد داشت. در بازار رقابتی مبتنی بر نیاز (و نه مبتنی بر تورم) قیمت خریدار باید براساس نرخ تعیین شده از سوی تولیدکننده باشد نه حباب قیمتی اعلام شده از سوی دلالان که فاصله زیادی با قیمت کارخانه دارد! در چنین شرایطی با افزایش نرخ کارخانه، فاصله قیمتی با بازار کم شده، دست دلالان از بازار کوتاه می‌شود و تولیدکننده داخلی در رقابت با خودروهای وارداتی و به منظور حفظ بازار، چاره‌ای جز ارائه خودروهای باکیفیت نخواهد داشت. همه این‌ها البته درصورتی خواهد بود که نرخ ارز ثابت باشد تا هم تولیدکننده و هم واردکننده بدون دغدغه از تحمیل زیان به کار خود ادامه دهند.
